یک مطالعه جدید به شناسایی بیماران در معرض خطر بالا برای میوپاتی ناشی از استاتین درمانی کمک کرد

25 ژوئیه 2020 - استاتین ها برای میلیون ها نفر در سراسر جهان تجویز می شوند تا خطرات ناشی از حملات قلبی و سکته های مغزی را کاهش دهند. محققان دانشگاه آکسفورد با همکاری سایر محققان، ترکیبی از عوامل تعیین کننده ی افزایش خطر میوپاتی در برخی از بیماران تحت درمان با استاتین ها، را مشخص کردند. میوپاتی ناشی از استاتین درمانی، یک عارضه جانبی نادر از استاتین درمانی است که با درد یا ضعف عضلانی بهمراه سطح بالای کراتین کیناز خون-که نشانگر آسیب به عضلات است- مشخص می شود.

در این تحقیق که در European Heart Journalمنتشر شده است، از داده های جمع آوری شده ی نزدیک به 60،000 فرد در معرض خطر بالای سکته های قلبی و سکته های مغزی که در سه کارآزمایی بالینی در مقیاس بزرگ در طی 25 سال گذشته شرکت داشتند، استفاده گردید. این مطالعه داده های مربوط به موارد میوپاتی و گزارش سایر علائم عضلانی را در بیمارانی که به طور متوسط ​3.4 سال تحت درمان با سیمواستاتین، -یکی از متداول ترین استاتین ها در سراسر جهان- بودند، مورد تجزیه و تحلیل قرار داد.

میوپاتی در میان این افراد نادر بود و در طول هر سال درمان با استاتین به طور متوسط ​​فقط در یک نفر از هر 1000 نفر رخ داده بود. احتمال ابتلا به میوپاتی در افراد با دوز استاتین بالاتر، افراد پیرتر، زنان، چینی ها در مقابل اقوام اروپایی، مبتلا به دیابت یا شاخص توده بدنی پایین تر و همچنین افرادی که از داروهای خاص دیگری استفاده می کردند، بیشتر بود. هنگامی که این پیش بینی کننده ها، برای تدوین یک نمره ی خطر با هم ترکیب شدند، اختلاف خطر بیش از 30 برابری برای ابتلا به میوپاتی در بیماران گروه یک سوم بالایی تا یک سوم پایینی نشان داده شد. تغییرات ژنتیکی در ژن SLCO1B1، که در متابولیسم داروهای استاتین نقش دارد، نیز بر حساسیت به میوپاتی تأثیر گذاشته بود.

در مقابل، درد ناشی از عضلات بدون افزایش سطح کراتین کیناز خون بسیار شایع بود، و توسط بیش از 25٪ از افراد مورد مطالعه گزارش شد. با این حال، نه نمره ی خطر میوپاتی و نه تغییر ژنتیکی درSLCO1B1 ، با افزایش خطر ابتلا به این علائم عضلانی شایع، همراه نبود. این یافته با شواهد حاصل از آزمایشات تصادفی کنترل شده با دارونما سازگار است و نشان می دهد که استاتین درمانی به طور معمول دلیل این علائم نیست.

دکتر Jemma Hopewell، نویسنده ی پیشرو ، دانشیار کارآزمایی های بالینی و اپیدمیولوژی ژنتیک در گروه سلامت Nuffieldدر دانشگاه آکسفورد و پژوهشگر بین المللی بنیاد قلب انگلیس، گفت: ما می دانیم که استاتین ها در جلوگیری از حمله قلبی و سکته مغزی بسیار مؤثر هستند. با این حال، استاتین ها در تعداد بسیار کمی از بیماران می توانند باعث میوپاتی شوند. نمره ی ریسکی که ما تدوین نمودیم، می تواند به پزشکان راهنمایی کمک کند تا با ایمنی بیشتر این دارو را برای افرادی که در معرض خطر بالاتر برای میوپاتی قرار دارند، تجویز کنند و نظارت منظم تری را در مورد ایمنی مصرف این دارو برای این افراد انجام دهند.

دکتر Hopewell، گفت: ما بین خطر ابتلا به میوپاتی ناشی از استاتین و گزارش سایر علائم ماهیچه ای تمایز بسیار واضحی را مشاهده کردیم. این شواهد جدید، همراه با آزمایشات کنترل شده ی تصادفی، نشان می دهد که اکثریت قریب به اتفاق دردهایی که مصرف کنندگان استاتین از آنها رنج می برند، ناشی از این دارو نیست.

دکتر جین آرمیتاژ، استاد آزمایشات بالینی و اپیدمیولوژی و نویسنده ارشد مشترک این مقاله، گفت:  همه ی انواع استاتین ها به ندرت باعث میوپاتی می شوند، اما ما هنوز دلایل آن را نمی دانیم. با این حال، این مطالعه شواهد بیشتری را از عواملی ارائه داد که منجر به غلظت بیشتر استاتین در خون می شوند، و خطر میوپاتی را افزایش می دهند.

پروفسور سر روری کالینز، نویسنده ی ارشد مشترک این مطالعه، و استاد پزشکی و اپیدمیولوژی در بنیاد قلب بریتانیا و رئیس گروهNuffield از سلامت جمعیت در دانشگاه آکسفورد، گفت: بیماران نباید با مرتبط دانستن علایم عضلانی با مصرف استاتین ها بطور اشتباه، و توقف خودسرانه ی مصرف استاتین ها خود را در معرض خطر جدی حمله قلبی و سکته ی مغزی قرار دهند. وقتی بیمار علائم مرتبط با عضلات را گزارش می کند، پزشک باید سطح کراتین کیناز خون او را اندازه گیری کند. اگر سطح این آنزیم افزایش نیافته باشد، می توان به بیمار اطمینان داد که علائم عضلانی وی به دلیل مصرف استاتین ایجاد نشده اند.

استاتین ها داروهای مهمی برای کاهش خطر حملات قلبی و سکته های مغزی هستند و بیشتر افرادی که از آنها استفاده می کنند، هیچگونه عوارض جانبی را تجربه نمی کنند. این مطالعه تعدادی از ویژگیهای خاص را در بیماران مشخص می کند که خطر ابتلا به آسیب عضلات را افزایش می دهد. این ویژگی ها ممکن است اکنون به پزشکان هشدار دهد که دوز دارو را کاهش دهند یا برای بیمارانی که این فاکتورها را دارند، روش های درمانی جایگزین را در نظر بگیرند. جدای از این عارضه ی جانبی نادر، بحث بر سر این است که آیا استاتین ها باعث ایجاد درد بیشتر در عضلات می شوند؟ جالب اینجاست که در این مطالعه شواهدی مبنی بر اینکه عوامل مؤثر بر خطر آسیب عضلات همچنین خطر ابتلا به دردهای عضلانی را افزایش می دهند، یافت نشد و این نشان می دهد احتمالاً این موضوع با استاتین تراپی ارتباطی ندارد. محققان تاکید کردند تا زمانی که پزشک معالج فکر می کند که مصرف استاتین به نفع بیمار است، نتایج این مطالعه به هیچ وجه نباید در بیماران نگرانی ایجاد کند.

منبع:

https://www.news-medical.net/news/20200725/New-study-helps-identify-patients-at-higher-risk-of-statin-related-myopathy.aspx